بازی تخته نرد از برجسته ترین بازی هایی است که در طول تاریخ مورد توجه خانواده های سلطنتی و اشراف قرار داشته است. اما امروزه تخته نرد، از جمله بازی های جذاب و پرطرفداری است که به شطرنج شباهت بسیار داشته و در بسیاری از فرهنگ ها، توسط تمام طبقات جامعه انتخاب می شود. طبق شواهد و نقل های مختلف، این بازی به تمدن های کهن مثل ایران، روم، مصر و سومر بازمی گردد.
بهتر است بدانید که در پشت بازی پرطرفدار تخته نرد، معنا و مفهوم جذابی وجود دارد که بسیار مورد بحث قرار گرفته است
بازی تخته نرد یکی از سرگرمی های کهن ایرانی ها و مردم خاورمیانه از حدود 2000 سال پیش تاکنون بوده است که ریشه آن به هندوستان باز می گردد. در بازی تخته نرد باید مهره های خود را در یک گوشه جمع کنید و هرچه زودتر آنها را از بازی خارج کنید.
تخته نرد از جمله بازی هایی که فکری و متکی به برنامه‌ریزی، روش، شمارش و شانس است.در این بازی دو نفره طرفین مهره‌های خود را بر اساس دو عددی که بر روی تاس ظاهر می‌شوند، در جهت حرکت عقربه‌های ساعت یا خلاف آن حرکت می‌دهند و درآخر از صفحهٔ بازی خارج می‌کنند.
تاریخچه بازی تخته نرد
مصریان باستان شکلی از این بازی را بر روی تخته ای با مربع های 3×10 به نام “بازی سی مربع” انجام می دادند.
رومی ها بازی را به نام بازی دوازده خط انجام می دادند و بعدها آن را tabula به معنای میز یا تخته تخت نامیدند.
در کشور چین به این بازی “شوان لیو” گفته می‌شود که به معنای جفت شیش است. انواع گوناگونی بازی نرد، در مشرق زمین رواج دارد به گونه ای که این بازی ها در کره “سانگ ریوک“، در تایلند “لن ساک“یا “ساکا” و در مالزی “من تابال” نامیده می شود.
تخته نرد در انگلیس به Backgammon معروف شد. در اینجاgammon به معنای بازی پشت می باشد. دلیل این نام گذاری این است که قبلا تخته‌ها یا صفحات چوبی طوری بودند که در یک صفحه شطرنج و در صفحه دیگر آن تخته نرد وجود داشت.
تخته‌نرد در کشور فرانسه بیشتر توسط اشراف‌زاده‌ها بازی میشد. در آنجا نامش را تریک تراک گذاشته بودند. بسیاری دلیل نام‌گذاری عجیب فرانسوی‌ها روی تخته‌نرد را صدایی که هنگام بازی با مهره‌ها و پرتاب تاس‌ها از تخته بلند می‌شود، می‌دانند. جالب است بدانید که در فرانسه تابلویی از زمان زمان لوئی سیزدهم وجود دارد که در آن تخته‌نرد نیز به تصویر کشیده شده است.
مسلمان‌ها پس از فتح اسپانیا این بازی را وارد کشور اسپانیا کردند و آن را به اسپانیایی‌ها آموختند. این بازی در این کشور با نام Tablas Reales و در فرهنگ ایتالیایی‌ها بهTavola Reale بیان می گردد که هر دو به معنای “میزهای سلطنتی” هستند
در کشور آلمان همان نام “تریک تراک” برای بازی تخته نرد انتخاب شد اما در کتابی که درباره بازی های قدیمی نوشته شده و در 1892 میلادی منتشر گردیده است، از نوعی بازی نرد به نام “نرد آلمانی” نام برده شده که با بازی نرد معمولی تفاوت هایی دارد.
در هر یک از کشورهای دیگر اروپایی از جمله روسیه، انواع دیگری از بازی تخته نرد وجود داشته که به بازی تخته نرد آلمانی خیلی نزدیک و شبیه بوده است.
تاریخچه بازی تخته نرد در ایران به داستان انوشیروان ساسانی با دیورسام بزرگ، پادشاه هندوستان باز می گردد که سعی در اثبات هوش و ذکاوت خود بر دیگری داشتند
داستان پیدایش تخته نرد بدین گونه بوده است که پادشاه هندوستان که به دنبال ارزیابی هوش مردمان ایران زمین و البته نشان دادن برتری کشور خود بود، فردی با نام “تخت ریتوس” را به همراه شطرنجی با مهره‌های یاقوت و زمرد به سمت سرزمین پارس روانه نمود. او در نامه‌ای پادشاه ایران را مورد خطاب قرار داد و گفت: اگر شما شاهنشاه ما هستید پس دانشمندان و دانایان شما نیز باید نسبت به دانایان ما در مقام برتری قرار بگیرند. بنابراین یا شیوه بازی شطرنجی که برایتان ارسال نموده‌ایم را پیدا کنید یا از این پس شما باید برای ما خراج بفرستید.
شاه ایران زمین بعد از خواندن نامه از فرستاده هندوستان چهل روز زمان خواست تا به دنبال راه حل باشد. چهل روز سپری شد اما هیچ یک از بزرگان و دانایان پارسی نتوانستند راه و رسم بازی شطرنج را بیابند. سرانجام چهلمین روز فرا رسید و تخت ریتوس با شادمانی آماده شد تا به سرزمین هندوستان بازگردد و خبر شادمانه شکست ایرانیان را به اطلاع پادشاه هندوستان برساند اما در روز چهلم در اوج ناامیدی بارقه‌های امید نمایان گشت.
در واپسین روز، جوان‌ترین وزیر دربار ایران با نام بزرگمهر(بوزرجمهر) که فردی باهوش و با ذکاوت بود، خطاب به انوشیروان گفت: اگر به مهره‌های این بازی مانند سرباز، فیل، اسب، وزیر و پادشاه بنگرید گویی آنها در میدان جنگ هستند و پیروز این بازی کسی است که صاحب سیاست و تاکتیک برتر است. پادشاه که بسیار خوشحال شده بود به شکرانه این اتفاق خجسته دوازده هزار سکه به وزیر جوان اعطا کرد
فرستاده پادشاه هندوستان با انوشیروان سه بار شطرنج بازی کرد و در هر سه‌بار تسلیم شد. بعد از شکست خوردن فرستاده کشور هند در بازی شطرنج، انوشیروان ساسانی او را فراخواند و بازی تخته نرد را به اون نشان داد و خطاب به او گفت: اگر نحوه انجام این بازی را پاسخ دادید ما به شما خراج و مالیات می‌دهیم در غیر اینصورت کشور هندوستان باج گزار ما باقی می‌ماند. تخت ریتوس بعد از گرفتن چهل روز فرصت به هندوستان بازگشت اما هیچ‌یک از بزرگان این کشور نتوانستند نحوه انجام این بازی را بیابند و بنابراین هند باج‌گزار ایران باقی ماند. بدین ترتیب نام ایران نیز به عنوان مخترع در تاریخچه تخته نرد ثبت گردید.
ایرانیان نام این بازی را نرد نهادند؛ زیرا نرد به تخته چوبی اشاره دارد که روی آن بازی انجام می‌شود. به همین جهت تخته نرد به معنای جنگیدن و مبارزه کردن روی یک صفحه چوبی است. شایان ذکر است که قدیمی ترین تخته نرد در ایران به شهر سیستان و ٖٖداستان پیدایش تخته نرد بدین گونه بوده است که پادشاه هندوستان که به دنبال ارزیابی هوش مردمان ایران زمین و البته نشان دادن برتری کشور خود بود، فردی با نام “تخت ریتوس” را به همراه شطرنجی با مهره‌های یاقوت و زمرد به سمت سرزمین پارس روانه نمود. او در نامه‌ای پادشاه ایران را مورد خطاب قرار داد و گفت: اگر شما شاهنشاه ما هستید پس دانشمندان و دانایان شما نیز باید نسبت به دانایان ما در مقام برتری قرار بگیرند. بنابراین یا شیوه بازی شطرنجی که برایتان ارسال نموده‌ایم را پیدا کنید یا از این پس شما باید برای ما خراج بفرستید.
شاه ایران زمین بعد از خواندن نامه از فرستاده هندوستان چهل روز زمان خواست تا به دنبال راه حل باشد. چهل روز سپری شد اما هیچ یک از بزرگان و دانایان پارسی نتوانستند راه و رسم بازی شطرنج را بیابند. سرانجام چهلمین روز فرا رسید و تخت ریتوس با شادمانی آماده شد تا به سرزمین هندوستان بازگردد و خبر شادمانه شکست ایرانیان را به اطلاع پادشاه هندوستان برساند اما در روز چهلم در اوج ناامیدی بارقه‌های امید نمایان گشت.
در واپسین روز، جوان‌ترین وزیر دربار ایران با نام بزرگمهر (بوزرجمهر) که فردی باهوش و با ذکاوت بود، خطاب به انوشیروان گفت: اگر به مهره‌های این بازی مانند سرباز، فیل، اسب، وزیر و پادشاه بنگرید گویی آنها در میدان جنگ هستند و پیروز این بازی کسی است که صاحب سیاست و تاکتیک برتر است. پادشاه که بسیار خوشحال شده بود به شکرانه این اتفاق خجسته دوازده هزار سکه به وزیر جوان اعطا کرد.
فرستاده پادشاه هندوستان با انوشیروان سه بار شطرنج بازی کرد و در هر سه‌بار تسلیم شد. بعد از شکست خوردن فرستاده کشور هند در بازی شطرنج، انوشیروان ساسانی او را فراخواند و بازی تخته نرد را به اون نشان داد و خطاب به او گفت: اگر نحوه انجام این بازی را پاسخ دادید ما به شما خراج و مالیات می‌دهیم در غیر اینصورت کشور هندوستان باج گزار ما باقی می‌ماند. تخت ریتوس بعد از گرفتن چهل روز فرصت به هندوستان بازگشت اما هیچ‌یک از بزرگان این کشور نتوانستند نحوه انجام این بازی را بیابند و بنابراین هند باج‌گزار ایران باقی ماند. بدین ترتیب نام ایران نیز به عنوان مخترع در تاریخچه تخته نرد ثبت گردید.
ایرانیان نام این بازی را نرد نهادند؛ زیرا نرد به تخته چوبی اشاره دارد که روی آن بازی انجام می‌شود. به همین جهت تخته نرد به معنای جنگیدن و مبارزه کردن روی یک صفحه چوبی است. شایان ذکر است که قدیمی ترین تخته نرد در ایران به شهر سیستان و بلوچستان ((شهر سوخته )) تعلق دارد.
علت محبوبیت تخته نرد
هیجانی که در بازی تخته نرد وجود دارد بسیار زیاد است. تکنیک‌های خاص نیز باعث محبوبیت این بازی شده است. عامل دیگری نیز وجود دارد که تخته نرد را به محبوب ترین بازی رومیزی تبدیل کرده است و آن هم چیزی نیست جز افزایش هوش و سرگرم شدن حین بازی کردن.
مشخص است که تخته نرد سابقه‌ای طولانی در تاریخ ایران دارد. بازی جذابی که امروز در کشورهای مختلف به صورت مسابقات بزرگ برگزار می‌شود، اما پس از انقلاب ۵۷ به حکم روح‌الله خمینی در ایران حرام اعلام شد.
تخته نرد تنها بازی نبود که رهبر جمهوری اسلامی ممنوع کرد. خمینی هرگونه بازی با ورق و شطرنج را نیز فعل حرام نامید. حکمی که اگرچه تا سالیان سال تخته نرد را درون خانه‌ها نگه داشت، هیچ‌گاه از محبوبیت این بازی میان خانواده‌های ایرانی کم نکرد. کمتر خانه‌ای در ایران است که تخته نرد در آن نباشد؛ بازی جذابی که ابزار و ادوات آن گاه به کالایی نفیس بدل می‌شود و نمونه‌های مرغوب آن قیمت‌هایی نجومی دارند. با این حال شدت جذابیت این بازی به حدی است که حتی فقیرترین خانواده‌ها هم دست‌کم نمونه‌‌ای ارزان از آن را در خانه دارند.
از سال 1393 تلاش برای ثبت تخته نرد به عنوان میراث جهانی در ایران آغاز شد، اما به دلیل آنکه این بازی هنوز بر مبنای حکم برخی مراجع تقلید از جمله روح‌الله خمینی حرام شناخته می‌شود، دولت جمهوری اسلامی ایران برای ثبت آن اقدامی انجام نداد و نگرانی‌ها بابت ثبت این میراث به نام کشورهای دیگر افزایش یافته است.
در فیلم‌ها و سریال‌های قدیمی هر کجا پای دورهمی‌های خانوادگی در میان باشد، تخته نرد خود را نمایان می‌کند. مثل سریال مشهور دایی جان ناپلئون که آنچه به جنگ آقاجان و دایی‌جان پایان می‌دهد، همین شیفتگی این دو به بازی تخته نرد است.
حکم خمینی در مورد شطرنج شکسته شد و تخته نرد هم اگرچه ظاهرا هنوز به حکم خمینی حرام است، از نیمه دهه 80 دیگر از پستوهای خانگی بیرون آمد و امروز پای ثابت کافه‌ها و پارک‌های ایران شده است.
تخته نرد در زندان‌های ایران نیز یکی از سرگرمی‌های زندانیان است و حتی جایی که امکان دسترسی به تخته نرد وجود ندارد، ساخت مهره‌هایی از سنگ و صفحه بازی از مقوا کار تخته‌های چوبی نفیس را می‌کند.
مورخان معتقدند در این بازی که به ظاهر شانس در آن از همه مهم‌تر است، می‌توان حکمت ایرانیان را مشاهده کرد.
در ایران تخته نرد، ریشه فرهنگی عمیقی دارد و چیزی فراتر از یک سرگرمی است. مدتهاست که بخشی جدایی ناپذیر از گردهمایی های اجتماعی، چایخانه ها، و محیط های خانوادگی بوده است و باعث ایجاد رفاقت و رقابت دوستانه در بین افراد در هر سنی می شود.در فرهنگ ایرانی، بازی تخت نرد مظهر سنت، مهمان نوازی و خوش گذرانی است. اغلب به عنوان رسانه ای برای ایجاد پیوندها، حل و فصل اختلافات، و تقویت ارتباطات اجتماعی عمل می کند و آن را به عنصری ضروری از بافت فرهنگی ایران تبدیل می کند
تخته نرد فراتر از جنبه های تفریحی خود نماد ارزش های عمیق تری در فرهنگ ایرانی است. این هنر تفکر استراتژیک، صبر و انعطاف پذیری را نشان می دهد و به بازیکنان آموزش می دهد تا با متانت و خرد در ابهامات زندگی گذر کنند. علاوه بر این، این بازی به عنوان پلی برای تقویت روابط، حل تعارضات، و تقویت پیوندهای دوستی و خویشاوندی، ترویج هماهنگی و تفاهم در جوامع عمل می کند.
در حالی که تخته نرد عمیقاً ریشه در سنت دارد، به طور یکپارچه با شرایط معاصر ایران سازگار شده است.تکامل تخته نرد از یک بازی تخته‌ای سنتی به یک حس دیجیتالی نشان‌دهنده جذابیت و اهمیت فرهنگی همیشگی آن است که از مرزهای جغرافیایی و نسلی فراتر می‌رود. همانطور که در دوران مدرن به رشد خود ادامه می دهد، تخته نرد همچنان گواهی بر قدرت پایدار ارتباط و تفریح انسان است.با ظهور تکنولوژی، تخته نرد به طور یکپارچه از تخته های فیزیکی به پلتفرم های دیجیتالی تبدیل شده است و به مخاطبان جهانی می رسد. انجمن‌های تخته نرد آنلاین، برنامه‌های کاربردی تلفن همراه و پلت‌فرم‌های بازی دیجیتال، این بازی را به دوران مدرن سوق داده‌اند و علاقه‌مندی دوباره‌ای را در بین علاقه‌مندان در سراسر جهان ایجاد کرده‌اند.
بهترین تخت نردها ویژگی های متمایز و اصلی دارند که از مواد درجه یک مانند چوب‌های مجلل مانند گردو، بلوط یا افرا ساخته می‌شوند که به دلیل دوام و جذابیت زیبایی شناخته شده‌اند. مواد با کیفیت نه تنها ظاهر تخته را بهبود می بخشد بلکه به طول عمر و انعطاف پذیری آن نیز کمک می کند. تخت نردهای با ارزش بالا که هنر منبت کاری روی آن انجام می شود شاید یکی از با ارزش ترین تخت نردها و بهترین تخت نرد های ایرانی باشند.بهترین تخته نردها دارای طرح‌های ظریفی هستند که پیچیدگی را به نمایش می‌گذارند و طبیعتا با هنر دست آمیخته شده است..
نگاهی میندازیم به قدیمی تا جدید ترین تخته نرد های دنیا
قدیمی ترین تخته نرد و تاس های عتیقه
گونه جدیدی از تخته نرد های امروزی با منبت کاری های زیبا
تخته نرد در سایت بت لند ۹۰
سایت بت لند ۹۰ با انواع بازی های کازینویی یکی از بروز ترین و معتبرترین سایتهای فعال در ایران می باشد. تخته نرد در این سایت بصورت دو نفری با حریف کاملا واقعی و ایرانی بازی می شود. شما میتوانید به انتخاب خودتان مبلغ شرط برای بازی انتخاب کرده و در مقابل حریف خود بازی کنید. برای ورود به سایت بت لند ۹۰ اینجا کلیک نمایید.
